Goede voornemens.

Ik ben niet een persoon die snel goede voornemens verzint, dat strookt niet helemaal met mijn filosofie maar voor het komende jaar doe ik dat toch maar is....eigenlijk is het een nieuw doel dat ik mijzelf heb gesteld, een langetermijn doel, zoals Noorwegen dat eens was.

Het begon een paar weken geleden, iets onbenulligs deed de emmer overlopen, de emmer, met een oud plan van mij, waarvan ik niet door had dat die al zo gevuld was. Via een datingsite, die ik op het punt stond op te zeggen, deed ik nog een laatste poging, een laatste zoekactie. Een dame kwam te voorschijn, op het eerste gezicht interessant, op het tweede misschien ook wel maar zo ver is het nog niet. Wat mij trof was haar oude beroep, iets wat ze jaren heeft gedaan, werken voor het rode kruis en gelijksoortige organisaties in de derde wereld. Opeens begon het weer te dagen, door alle ruis heen van het dagelijkse leven ontwaarde ik in eenkeer weer een oude liefde, een oud plan, de emmer stroomde over. Dit was een van de tekenen, ik ontwaarde er plotseling meer: èèn van mijn redenen om een paar jaar geleden een vak te gaan leren was dat dit meer mogelijkheden zou openen om voor een hulporganisatie te gaan werken, ik heb nu een vak geleerd, een collega van mij heeft mij al een paar keer gevraagd of ik niet een manier weet om ons vak in het buitenland uit te oefenen, ik woon nu in het land dat de meeste hulp bied aan derde wereld landen en de belangrijkste teken, mijn onrust en nare gevoel, speciaal zo rond de kerst dagen...ik ga opzoek naar een weg die lijd naar een werkplek voor mij waar ik mensen kan helpen een toekomst op te bouwen.

Mensen die mij kennen weten dat mijn ervaringen in Cambodja en mijn speurtochten door het land genaamd Filosofie mij hebben veranderd. Voor Cambodja was ik mijn denkbeeldige toekomst aan het bekleden met de dingen die ik graag had willen hebben en wat IK graag zou willen doen, een bedrijf beginnen, een carriere starten, noem maar op, wat de meeste jongeren doen. Ik had altijd wel wat vage bedenkingen bij de beweegredenen van de mensen om mij heen (en van mijzelf) maar ik vroeg mij nog niet echt af wat van bedenkingen dat waren, en ik vroeg mij vooral niet af wat mij dreef in de richting die ik ging.

Mijn Camboja ervaring was niet traumatisch en de armoede was niet schrijnend maar de vraag die langzaam niet meer uit mijn gedachte verdween was waarom... waarom in deze kleine wereld waar we een paar uur van elkaar wonen mensen, wij westerlingen, met een rustig gemoed kunnen slapen met de gedachte dat zij in materieel opzichte alles hebben en daar, in mijn geval Cambodja, zo weinig. Nu is het bezit van dingen niet alles maar een fatsoenlijk ziekenhuis, een school en wat ander basis benodigdheden zijn wel belangrijk en zou je iedereen gunnen. Dan kom je terug in Nederland...en zie je al die rijkdom...en al die spullen die we hebben...En we willen maar meer en de vele mooie woorden verdampen snel, het kan ons niet echt schelen.

Een paar persoonlijke crisissen verder, een ziekte die me bijna heeft geveld hebben het niet makkelijker gemaakt. Ik sta nu wel sterker in het leven, ik ben een sterkere rots geworden en de branding, de spelingen van het lot, hebben nu minder vat op mij...ik ben in veel opzichten gegroeid door hoe ik met dat lot ben omgegaan in het verleden...maar...een ding heeft mij nog verder verwijderd van de weg die mijn medemens volgt en dat is het besef dat je welzijn niet afhankelijk is van wat je bezit in de materiële wereld, het gaat om je geestelijke bagage, dat telt. Wij hebben al die onzin niet nodig dat we kopen, al dat consumeren houd onze economie misschien draaiende, het is zelfs een voorwaarde daarvoor maar waarom...waarom hebben wij liever een nieuwe broodrooster dan dat we die mede mens, een paar uur hier vandaan, een menswaardig bestaan geven. Deze tweedeling zou economisch gezien niet nodig hoeven zijn maar...wij zijn maar mensen, ik ben vaak geen haar beter, maar het vreet aan mij.

Ik besef dat ik de wereld niet kan veranderen, ik heb een te groot hard, ik kan niet boos worden op de mensen die ik lief heb, wie ben ik, ik worstel net als iedereen met de cultuur die ons dwingt zo te zijn zoals we zijn...het schijnt dat de meeste mensen druk genoeg zijn om zelf hun hoofd boven te houden en ik heb geen zin om schuldigen aan te wijzen, zijn we niet allemaal schuldig...en dus ook allemaal onschuldig? Ik weet het niet, echt niet... maar ik weet wel dat ik niet meer kan streven naar de dingen waar ik ooit naar gestreefd heb, ik ben over een grens gegaan en ik kan niet meer terug...ik wil het niet eens meer.

Ik kan dus de wereld niet veranderen, 'verbeter de wereld, begin bij jezelf' veel gehoord, zelf ook aangeraden maar uiteindelijk...onzin. Wordt al milenia als advies gegeven, we zijn net uit een eeuw gekomen waarin er continu oorlog werd gevoerd en miljarden mensen zijn omgekomen. Ergens in een hoekje “goed” gaan zitten wezen is misschien goed voor je zielenrust maar mijlen ver van enig praktisch nut. Afgeschreven dus door mij, dat idee. Niet dat je natuurlijk geen goed voorbeeld kunt geven maar het is volgens mij geen oplossing, alleen voor lafaards die in de werkelijkheid niet veel zullen veranderen, je zult ook ECHT wat moeten laten zien. “Doe een ander niet aan wat je jezelf niet aan zou doen”, iets Christelijk en om het filosofisch te stellen en naar Kant's idee: “je moet handelen op de manier waarvan je zou willen dat iedereen zo zou handelen”. Ook mooie woorden maar ook zo hol en leeg als maar kan... de mens kijkt meestal niet verder dan zijn gezinnetje en zal in dat kringetje zo handelen maar de wereld is te groet, niet te bevatten. Ondanks internet en globalisering zal het nog wel jaren duren voordat de 'ander' ook iemand kan zijn zonder gezicht en aan de ander kant van de wereld.

Ik kan nog wel even doorgaan met alle goede ideeën die er zijn om de mens te verbeteren, ik heb een boekenkast vol met boeken, het enige waar ze echt nuttig voor zijn, denk ik wel is, om iemand te verwarmen die het koud heeft... door ze in de vik te steken. Natuurlijk meen ik dat laatste niet echt maar in de wereld waarin we nu leven zie ik geen uitweg meer door alleen maar op mooie woorden te rekenen, op zoek te gaan naar meer wijsheid en misschien een waardevol boek te schrijven...ik ben er van overtuigd (en dat zegt een filosoof niet zo snel) dat de mens niet zal veranderen, voorlopig niet ten minste. Dat besef was altijd al wel latent aanwezig, mijn “droom” Noorwegen en mijn uiteindelijk hier zijn heeft mij alleen maar bevestigd in mijn overtuiging dat de weg die je werkelijk ooit bent in geslagen niet meer kunt wijzigen, ook niet door zo genaamde dromen te verwezenlijken. En wat is dan mijn weg?

Al sla je me dood. Ik weet wel dat er geen vezel in mijn lichaam is dat zit te wachten op een pensioen hier in Noorwegen. Ik weet ook wat mijn onrust mij te vertellen heeft, dat ik op de goede weg ben en dat ik verder moet zoeken. Mijn onrust verteld mij ook dat er geen weg is die uitkomt bij een rust punt, dat ik in ieder geval onder-weg moet zijn en niet...bij de pakken neer moet gaan zitten. Vandaar dat mijn volgende halte ergens in Afrika zal zijn, ik wil mijn handen uit de mouwen steken en werkelijke, levende mensen helpen, lesgeven of hoe ik mij ook maar nuttig kan maken. Ik wil gewoon is weten wat het is om mensen hoop te geven die het meer nodig hebben dan ons, verwende westerlingen.

Ik ben klaar met mijzelf.